یک پیشنهاد به مجلس و سازمان هواپیمایی کشوری در خصوص نرخ بلیت هواپیما
ایجاد سامانه‌ای برای عرضه صندلی‌های هواپیمایی با هدف تنظیم نرخ بلیط، یکی از ابزارهای نوین در مدیریت هوایی است که می‌تواند به‌طور موثر چالش‌های موجود را برطرف کند. با توجه به شرایط ویژه اقتصادی و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها که بر تعداد پروازها و هواپیماها تأثیر گذاشته است، نیاز به راهکاری علمی و شفاف برای تعیین نرخ‌ها احساس می‌شود. این سامانه می‌تواند با همکاری هواپیمایی کشوری، شرکت‌های هواپیمایی و کمیسیون تخصصی مجلس طراحی و اجرا شود.
هدف اصلی چنین سامانه‌ای، ایجاد تعادلی بین منافع همه طرفین است: ایرلاین‌ها، مردم و دولت. در حال حاضر، یکی از مشکلات اساسی در صنعت هوایی، نحوه تعیین نرخ بلیط است که معمولاً با چالش‌هایی نظیر فشارهای دستوری، نوسانات بازار و محدودیت منابع همراه است. سامانه عرضه صندلی می‌تواند این فرآیند را با استفاده از الگوریتم‌های علمی و داده‌محور بهینه‌سازی کند. به این معنا که به جای استفاده از روش‌های سنتی که مبتنی بر دستورات و تصمیمات یک‌جانبه هستند، نرخ‌گذاری بر مبنای "فرمول‌های علمی" و تحلیل داده‌ها انجام شود.
برای اجرای موفق این سامانه، گام‌های زیر ضروری هستند:
1. جمع‌آوری داده‌های عملیاتی و مالی:
اطلاعات مربوط به هزینه‌های سوخت، نگهداری و تعمیر هواپیماها، حقوق پرسنل، نرخ ارز و سایر هزینه‌های جانبی به‌صورت دقیق و شفاف باید در سامانه وارد شود. این داده‌ها مبنای محاسبات نرخ‌گذاری خواهند بود.
2. هماهنگی با تمامی ذی‌نفعان:
هواپیمایی کشوری، شرکت‌های هواپیمایی و کمیسیون مجلس باید به‌عنوان تصمیم‌گیرندگان اصلی، در طراحی و نظارت بر سامانه نقش داشته باشند. این همکاری، تضمین‌کننده موفقیت سامانه خواهد بود.
3. توسعه الگوریتم‌های نرخ‌گذاری علمی:
الگوریتم‌های مبتنی بر تحلیل داده‌ها که بتوانند شرایط مختلف اقتصادی، ظرفیت تقاضا و عرضه، و هزینه‌های مرتبط را به‌صورت جامع در نظر بگیرند، باید طراحی و پیاده‌سازی شوند.
4. نظارت و ارتقا سامانه:
یکی دیگر از ابعاد حیاتی این پروژه، نظارت مستمر بر عملکرد سامانه و به‌روزرسانی آن بر اساس تغییرات بازار است. این اقدام تضمین می‌کند که سامانه در طول زمان کارآمد باقی بماند.
5. آموزش و فرهنگ‌سازی:
برای موفقیت چنین سامانه‌ای، لازم است که مردم و ایرلاین‌ها با نحوه عملکرد و مزایای آن آشنا شوند. آموزش عمومی و شفافیت در ارائه اطلاعات، نقش مهمی در جلب اعتماد عمومی ایفا می‌کند.
پر واضح است چنانچه این سامانه به‌درستی طراحی و پیاده‌سازی شود، مزایای قابل‌توجهی به همراه خواهد داشت. از جمله:
- تثبیت نرخ بلیط بر مبنای اصول علمی:
این امر می‌تواند مانع از افزایش بی‌رویه نرخ‌ها شود و به مردم اطمینان دهد که هزینه‌ای عادلانه پرداخت می‌کنند.
- حفاظت از منافع ایرلاین‌ها:
سامانه به ایرلاین‌ها کمک می‌کند تا درآمدهایشان را بر اساس واقعیات بازار تنظیم کنند و در عین حال، از زیان‌دهی جلوگیری شود.
- افزایش شفافیت و عدالت و حفظ حقوق مردم:
استفاده از یک سامانه داده‌محور باعث افزایش شفافیت و حذف مداخله‌های غیرضروری و غیرشفاف می‌شود.
در نتیجه، چنین سامانه‌ای نه‌تنها به بهبود وضعیت فعلی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند الگویی برای سایر بخش‌های حمل‌ونقل و خدمات عمومی نیز باشد. بدون شک، تحقق این ایده نیازمند حمایت سیاسی و مالی، تعهد عملیاتی و اراده قوی مدیریتی است. دستیابی به این هدف می‌تواند به‌عنوان نقطه عطفی در مدیریت صنعت هوایی ایران تلقی شود. حال، آیا زمان آن نرسیده که با نگاه علمی‌تر به چالش‌های موجود، مسیر آینده را هموارتر کنیم؟
به قلم: هومن باقری
دیدگاه خود را بنویسید