این قانون که توسط کمیسیون حقوق تجارت بین‌الملل سازمان ملل متحد (UNCITRAL) تدوین شده است در واقع یک قانون استاندارد و نمونه است که کشورها می‌توانند آنرا به‌عنوان الگو برای تنظیم مقررات داخلی‌ خود در حوزه اسناد قابل انتقال دیجیتال تجاری استفاده کنند.

MLETR چيست؟

MLETR به‌طور خاص روی اسناد قابل انتقال (transferable) تمرکز داره، یعنی اسنادی که در تجارت سنتی روی کاغذ صادر می‌شن و مالکیت یا حق مطالبه رو منتقل می‌کنند، مانند:

بارنامه (Bill of Lading)
برات (Bill of Exchange)
سفته (Promissory Note)
رسید انبار (Warehouse Receipt)

قانون MLETRتلاش می‌کند که این اسناد به‌صورت الکترونیکی و با حفظ ویژگی‌های قانونی و حقوقی‌ خود با سرعت، دقت و اعتبار بالاترب مورد استفاده قرار بگیرند.

برای این کار، MLETR سه اصل اساسی را به رسمیت می‌شناسد:

1. قابلیت انتقال از یک دارنده به دارنده دیگر.
2. قابلیت کنترل انحصاری توسط دارنده.
3. قابلیت شناسایی و اثبات اینکه کسی که دارنده‌ی قانونی این سند هست، کیست.

تا سال ۲۰۲۴، حدود ۱۵ کشور MLETR را تصویب یا مقررات حمل و نقل هوایی، جاده‌اي و ریلی و دریایی و گمرکی و مرزی خود را با آن تطبیق داده‌اند، از جمله:

سنگاپور
بحرین
امارات
بریتانیا
و...
آمریکا (در سطح ایالتی و با روش تصویت مقرارت  و قوانین تطبیقی مشابه)

و تا کنون ۳۷ کشور دیگر در حال بررسی این قانون و مقررات هستتد.

هفت سند حقوقی در تجارت بین‌المللی که تاکنون دیجیتال شده‌اند کدامند؟

بر اساس مطالعات UNIDROIT، ICC و UNCITRAL، تاکنون هفت نوع سند مهم در زنجیره تأمین جهانی به‌صورت دیجیتال و مکانیزه درآمده یا در حال دیجیتالی‌شدن هستند:

1. بارنامه (Bill of Lading)
2. سند حمل هوایی (Air Waybill)
3. سند حمل ریلی (Rail Consignment Note)
4. سند حمل جاده‌ای (CMR Consignment Note)
5. رسید انبار (Warehouse Receipt)
6. برات (Bill of Exchange)
7. سفته (Promissory Note)

هدف از دیجیتالی کردن این اسناد، افزایش سرعت، شفافیت، کاهش هزینه و ریسک‌های جعل یا تاخیر در زنجیره تأمین بین‌المللی هست.

گفتنی است تاکنون کشورهایی که به این روش وجانبه و چند جانبه الکترونیکی کردن قانونی اسناد تجاری پیوسته‌اند ۳۷ تولید ناخالص ملی آنها رشد داشته است که پیش زمینه آن پیوستن به FATF می‌باشد. ديجيتالیزیه شدن اسناد تجاری بین‌المللی خطری جدی لااقل برای کشورهایی که به این مقررات نپیوستند می‌باشد.

تحقیق و ترجمه و خلاصه‌نویسی:
هومن باقری

منابع اصلی در زمینه MLETR

1. متن رسمی قانون MLETR توسط UNCITRAL
این سند شامل متن کامل قانون و توضیحات تکمیلی برای کشورها جهت پیاده‌سازی است.
مطالعه متن کامل :
https://uncitral.un.org/en/texts/ecommerce/modellaw/electronic_transferable_records
2. وضعیت پذیرش MLETR در کشورها
این صفحه به‌روزرسانی‌های مربوط به کشورهایی که این قانون را تصویب یا اجرا کرده‌اند، ارائه می‌دهد.
مشاهده وضعیت پذیرش کشورها
https://uncitral.un.org/en/texts/ecommerce/modellaw/electronic_transferable_records/status
3. نمای کلی از MLETR توسط ICC
این مقاله به بررسی اهداف، مزایا و چالش‌های اجرای MLETR می‌پردازد.
مطالعه مقاله در سایت ICC
https://academy.iccwbo.org/digital-trade/article/mletr-an-overview-of-uncitrals-model-law-on-electronic-transferable-records/